سواد دیجیتالی اساتید زبان انگلیسی برای اهداف آکادمیک: چالش ها، فرصت ها و وضعیت کنونی
استفاده و گنجاندن تکنولوژی در آموزش را می توان به عنوان یک وظیفه مهم برای مؤسسات آموزشی در نظر گرفت. استفاده از تکنولوژی می تواند محیطی تسهیل کننده برای یادگیری زبان ایجاد کند و بر نگرش و دیدگاه های ذینفعان آموزشی نسبت به فرآیندهای یادگیری و یاددهی تأثیر مثبت بگذارد.
مطالعه حاضر به منظور بررسی سطوح سواد دیجیتالی اساتید ایرانی آموزش زبان انگلیسی برای اهداف آکادمیک و شناسایی محدودیت ها و چالش های احتمالی ارتقا سطح سواد دیجیتال این اساتید در ایران انجام شده است. درمجموع 47 نفر از اساتید ایرانی آموزش زبان انگلیسی برای‌اهداف آکادمیک در بخش پرسشنامه شرکت کردند. اساتید از هشت دانشگاه آزاد و دولتی مختلف ایران انتخاب شدند که در دانشکده های مختلف مهندسی، علوم اجتماعی، هنر و پزشکی تدریس می کردند. شش نفر از اساتید دارای مدرک دکتری انگلیسی بودند و بقیه آن ها دارای مدرک کارشناسی ارشد در رشته آموزش زبان انگلیسی یا ادبیات انگلیسی بودند. بر اساس آن چه گفته شد، پرسش های پژوهش عبارت است از :
دیدگاه اساتید ایرانی آموزش زبان انگلیسی برای اهداف آکادمیک درمورد سطح سواد دیجیتال آن ها و میزان استفاده از برنامه های کامپیوتری چیست؟
اساتید زبان انگلیسی برای اهداف آکادمیک سطح سواد دیجیتال محدودی در استفاده از برخی برنامه ها و ابزارها مانند ابزارهای نرم افزاری گرافیکی، کانکوردنسرها ، وبلاگ نویسی و استفاده از ویکی پدیا دارند، درحالی که درباره میزان سواد دیجیتال خود در استفاده از برخی موارد مانند پایگاه های داده یادگیری زبان، صفحات گسترده، ویدیو کنفرانس، بازی های رایانه ای، پادکست ها و شبکه های اجتماعی آکادمیک نظری نداشتند. در مورد فراوانی استفاده از ابزارها و برنامه های کامپیوتری، شرکت کنندگان بیان کردند که هرگز یا به ندرت از صفحات گسترده، کانکوردنسرها، وبلاگ نویسی، گروه های بحث آنلاین، چت صوتی، ویدئوکنفرانس، بازی های رایانه ای، سایت های شبکه های اجتماعی آکادمیک و پادکست استفاده کرده اند.
چه عواملی مانع از ارتقای سواد دیجیتالی اساتید ایرانی آموزش زبان انگلیسی برای اهداف‌آکادمیک می شود؟
اساتید اشاره کردند که کمبود زمان عامل بسیار مهمی است که مانع بهبود سواد دیجیتال آن ها می شود. هم چنین، معتقد بودند که اساتید در ایران باید دروس و واحدهای زیادی را تدریس کنند و برنامه شلوغ کاری آن ها اجازه نمی دهد برای ارتقاء دانش و مهارت های خود، ازجمله سواد دیجیتال، برنامه ریزی داشته باشند. آن ها همچنین اظهار کردند که سواد دیجیتال و استفاده از تکنولوژی در تدریس زبان انگلیسی برای اهداف آکادمیک جز موارد مورد توجه در ایران نیست و ازآن جا که قرار نیست از تکنولوژی استفاده کنند، ضرورتی برای ارتقاء سواد دیجیتال خود احساس نمی کنند. برخی اساتید هم بر این باور بودند که نمی دانند چگونه سطح سواد دیجیتال خود را ارتقا دهند.
نگرش اساتید ایرانی آموزش زبان انگلیسی برای اهداف آکادمیک نسبت به ارتقاء سواد دیجیتالشان چیست؟
همه شرکت کنندگان نگرش مثبتی نسبت به ارتقاء سواد دیجیتال خود داشتند. اساتید اذعان داشتند که ارتقاء سواد دیجیتال آن ها می تواند تأثیر مستقیمی بر موفقیت حرفه ای آن ها داشته باشد. شرکت کنندگان به این مورد اشاره داشتند که سواد دیجیتال بخش مهمی از حرفه آن ها است، درحالی که توجه کافی به بهبود سواد دیجیتال آن ها نشده است. درنهایت، آن ها معتقد بودند که تقویت سواد دیجیتال می تواند به آن ها کمک کند تا بتوانند از انواع تکنولوژی های آموزشی در دوره های خود به طور مؤثرتری استفاده کنند.
دیدگاه اساتید ایرانی آموزش زبان انگلیسی برای اهداف آکادمیک نسبت به منابعی که برای کسب سواد دیجیتال خود استفاده کرده اند، چیست؟
در مصاحبه ها شرکت کنندگان خاطرنشان کردند که هیچ آموزشی برای بهبود سواد دیجیتال خود ندیده اند و نحوه استفاده از تکنولوژی را در اثر استفاده و تجربه شخصی آموخته اند. آن ها اظهار داشتند که هیچ دوره آموزشی در مورد سواد دیجیتال در دانشگاهی که کار می کنند وجود ندارد.
این مطالعه سطح پایینی از استفاده نرم افزار و برنامه های آموزشی توسط اساتید ایرانی آموزش زبان انگلیسی برای اهداف آکادمیک را نشان داد. علی رغم اینکه اکثر معلمان دارای سطح متوسط سواد دیجیتالی هستند، سطوح بالای سواد دیجیتالی برای ادغام موفقیت آمیز یاددهی الکترونیک در آموزش موردنیاز است. بنابراین، مهم است که مهارت ها و نیازهای سواد دیجیتال بیشتری شناسایی و در برنامه های آماده سازی اساتید گنجانده شود. هم چنین ممکن است مربیان از برخی مهارت های سواد دیجیتال موردنیاز برای آموزش آگاهی نداشته باشند. این مهارت های سواد دیجیتال باید با همکاری گروه آموزشی که اساتید در آن تدریس میکنند، به درستی تعریف و بررسی شوند. این موضوع اهمیت ارائه آگاهی مستمر و آموزش در مورد سواد دیجیتال مرتبط با فناوری های یادگیری جدید و تقویت دانش اساتید در استفاده از تکنولوژی آموزشی به طور منسجم تر در کلاس های آموزشی را نمایان میکند. این امر را می توان از طریق برگزاری کارگاه های دوره ای، دوره های آموزشی حین کار یا حتی یکی از واحدهای اصلی دوره های تربیت معلم در نظر گرفت. از طرف دیگر، برگزاری برخی دوره های سواد دیجیتال خاص بر اساس نیازها و الزامات گرایش ها و رشته های مختلف در این زمینه ضروری به نظر می رسد.
چالش جدی دیگر ممکن است این واقعیت باشد که اساتید ایرانی به طورمعمول از برنامه های متنوع کامپیوتری استفاده نمی کنند. به منظور ترغیب اساتید آموزش زبان انگلیسی برای اهداف آکادمیک در راستای استفاده از طیف گسترده ای از برنامه های کامپیوتری، علاقه مند کردن آن ها به استفاده از تکنولوژی آموزشی در کلاس ها می تواند یک استراتژی مؤثر باشد.
یکی از مشکلات استفاده از بسیاری از برنامه ها در ایران، دسترسی محدود به برنامه های اصلی است. مؤسسات آموزشی و دانشگاه ها می توانند دسترسی مربیان به برنامه های باکیفیت بالا را تسهیل کنند. نیاز به انجام پروژه های تجزیه وتحلیل نیازهای اساتید در مقیاس بزرگ و در سطح کشور در مورد انواع فناوری ها و برنامه های کاربردی موردنیاز برای رشته های مختلف و تطبیق استفاده از آن ها با زمینه آموزش زبان انگلیسی برای اهداف آکادمیک وجود دارد.
یک چالش احتمالی ممکن است عدم آگاهی از انواع تکنولوژی هایی باشد که می تواند برای آموزش اساتید مفید باشد. اساتید معمولا باید در دانشکده ها و گروه های مختلف تدریس کنند، درحالی که آشنایی با فناوری ها و ابزارهای نرم افزاری مختلف مربوط به نیازهای دانشجویان گروه ها و دانشکده های مختلف کار ساده ای نیست. سایر زمینه های مشابه آموزش زبان برای اهداف آکادمیک نیز می توانند با چالش ها و موانع مشابه ی روبرو شوند. بنابراین، بررسی مستمر برنامه های کامپیوتری موجود در بازار آموزشی و محیط الکترونیکی به منظور از بین بردن هر نوع ناهماهنگی در این زمینه توصیه می شود.
یکی از مسائل مهم حل نشده در مورداستفاده از تکنولوژی و ارتقاء سواد دیجیتال، کمبود زمان است. می توان استدلال کرد که صرف زمان برای تقویت سواد دیجیتال و فراهم کردن امکان استفاده درست اساتید از تکنولوژی نباید به عنوان یک فعالیت فوق برنامه در عصر رایانه ها و دنیای دیجیتال در نظر گرفته شود. بنابراین، به نظر میرسد که مقامات آموزشی و تصمیم گیرندگان ایرانی باید توجه بیشتری به گنجاندن تکنولوژی و یادگیری زبان به کمک رایانه در برنامه درسی آموزش زبان انگلیسی برای اهداف آکادمیک و دوره های آماده سازی اساتید داشته باشند.
بدیهی است که اولویت بندی یک اقدام مناسب است که می تواند نشان دهد چه مهارت ها و شایستگی هایی برای اساتید ایرانی آموزش زبان انگلیسی برای اهداف آکادمیک ضروری است. کمبود محدودیت زمانی یک مشکل رایج برای اکثر اساتید است که باید با اتخاذ سیاست ها و اقدامات مناسب و هوشمندانه حل شود مانع مشابه، مسئله مربوط به نبود امکانات و تجهیزات مبتنی بر تکنولوژی است. این نقص برای بسیاری از دانشجویان و اساتید یک عامل دلسردکننده قوی است.
اغلب، آن چه مقامات آموزشی و سرمایه گذاران در مورد مناسب بودن امکانات در ذهن دارند برخلاف آن چیزی است که دانشجویان و اساتید با آن روبرو هستند و تجربه میکنند. ازنظر منطقی، اساتید در تماس نزدیک با محیط یادگیری واقعی هستند و میتوانند قضاوت دقیق تری در مورد وضعیت واقعی امکانات موجود داشته باشند. بنابراین توصیه می شود که مشاهدات کلاس های آموزش زبان برای اهداف آکادمیک، مصاحبه با اساتید و دانشجویان و بررسی های کیفی بیشتر انجام شود تا تصویری واقع بینانه تر از حوزه آموزش زبان انگلیسی برای اهداف آکادمیک و محدودیت های عملی آن ارائه شود.
: تگ ها
